بیماری های قلب سگ: کاردیومیوپاتی در سگ‌ها
منبع: اتینجر 2017 (درسنامه چکیده اتینجر 2017 شماره 1)
کاردیومیوپاتی چیست ؟
در میان بیماری های قلب سگ و گربه، کاردیومیوپاتی لفظی است که برای اختلالات عملکردی عضلات قلب به کار برده می‌شود. در این عارضه توانایی قلب در پمپاژ خون کاهش پیدا می‌کند و باعث بروز علائمی مثل ناتوانایی در فعالیت‌های فیزیکی، خستگی و ضعف، تجمع مایعات در ریه‌ها، محوطه بطنی و عضلات و آمبولی(لخته‌های خونی که در قلب بوجود می‌ایند و به کلیه‌ها، مغز یا پاها می‌رود) خواهد شد. هرچند که بعضی از مبتلایان به کاردیومیوپاتی علائم بالینی را نشان نمی‌دهند ولی بیماری در گروه دیگر به سرعت پیشرفت کرده و حتی می‌تواند باعث مرگ ناگهانی بیمار شود. استعداد‌های نژادی، عفونت، سموم(داروها و مواد شمیایی)، کمبودهای خاص تغذیه‌ای و علل ناشناخته از عوامل مسبب کاردیومیوپاتی است. علی رغم اینکه در بعضی موارد بیماری به طور کامل برگشت پذیر است، در سایر موارد بیماران با درجات مختلف موفقیت تحت درمان قرار می‌گیرند.
علائم کاردیومیوپاتی چیست ؟
کاردیومیوپاتی هم در سگ‌ها و هم در گربه‌ها مشاهده می‌شود. در سگ‌ها عمدتا شکل اتساعی در حالی که در گربه‌ها اشکال هایپرتروفیک و طبقه بندی نشده بیشتر مشاهده می‌شود. تشخیص کاردیومیوپاتی بر پایه وجود سابقه ضعف، سرفه، نفس نفس زدن، از حال رفتن و یا تجمع مایعات در ریه‌ها و یا محوطه شکمی انجام می‌گیرد. کاهش در وزن دیده می‌شود و متعاقب از حال رفتن، تشنج هم ممکن است بروز کند. آمبولی(لخته خون) می‌تواند باعث انسداد رگ‌ها، لنگش ناگهانی و سردی و دردناکی اندام‌های حرکتی شود. علائم بالینی معمولا به صورت ناگهانی و بدون نشانه‌ای از بیماری قبلی بروز می‌کند. در تکمیل این علائم تشخیص بر پایه شناسائی غیر طبیعی‌های موجود در معاینه بالینی انجام می‌شود. بی‌نظمی در سرعت و نظم ضربان قلب و صدای غیر طبیعی قلب(مرمر) به کمک گوشی پزشکی قابل شنود و تشخیص خواهد بود. رادیوگرافی(پرتو X) محوطه صدری بزرگ شدگی قلب را نشان می‌دهد. آزمایش خون ممکن است بیانگر وجود اختلال در ارگان‌های مختلف باشد. با استفاده از الکتروکاردیوگرام می‌توان ریتم نامنظم قلب و بزرگ شدگی آن را تشخیص داد. معاینات سونوگرافی می تواند تائید کننده تشخیصی در موارد مشکوک به کاردیومیوپاتی باشد. اتساع حفرات قلبی، انقباض ضعیف عضلات قلب و بزرگ شدگی دهلیز چپ در موارد کاردیومیوپاتی اتساعی بروز می‌کند. ضخیم شدن عضلات قلبی، انسداد در مسیر ارسال خون به جریان خون عمومی و بزرگ شدگی دهلیز چپ مشخص کننده کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک است. ضخامت طبیعی عضلات قلبی به همراه اختلال عملکرد و بزرگ شدگی دهلیز چپ بیانگر کاردیومیوپاتی restrictive است.
انجام چه درمان‌هایی لازم است ؟
انتخاب روش درمانی با توجه به نوع کاردیومیوپاتی متفاوت خواهد بود. کاردیومیوپاتی اتساعی بیانگر ضعف عضله قلب در انقباض است و به درمانی‌هایی جهت افزایش توان قلب(digitalis)، حذف مایعات تجمع یافته(استفاده از داروهای مدر) و مقابله با میزان غیر طبیعی هورمون‌هایی که در ناتوانایی‌های قلبی مشارکت می کند(مهار کننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین ) نیاز دارد. استفاده از رژیم غذایی کم نمک به منظور کاهش سطح سدیم و در نتیجه کاهش میزان حبس آب ناشی از آن حائز اهمیت است. ممکن است به مصرف مواد مغذی مثل taurine و carnitine به منظور جبران بعضی از کمبود‌ها احتیاج باشد. ممکن است گاهی اوقات خروج مایعات تجمع یافته به صورت دستی ضرورت پیدا کند. درمان کاردیومیوپاتی هایپرتروفیک و restrictive به داروهایی احتیاج دارد که برای عضلات بطنی قلب امکان ریلکس شدن را فراهم اورد. این کار منجر به تسهیل پر شدن قلب از خون و جریان بهتر خون در بدن خواهد شد. بدین منظور اغلب از بلوک کننده‌های بتا آدرینرژیک و یا بلوک کننده‌های کانال‌های کلسیمی استفاده می‌شود. حذف مایعات تجمع یافته در بدن (استفاده از داروهای مدر) و گاهی اوقات خارج کردن مایعات تجمع یافته در محوطه صدری با کمک روش‌های دستی برای افزایش راحتی حیوان ضروری خواهد بود. استفاده از رژیم غذایی کم نمک به منظور مقابله با احتباس مایعات و نمک توصیه می‌شود ولی ممکن است در استفاده از این رژیم غذایی برای گربه‌ای که بیمار و بد غذا است دچار مشکل شوید. از آسپرین هم به منظور کاهش احتمال تشکیل لخته خون در قلب استفاده می‌شود. استفاده از مواد ضد آریتمی برای کنترل بی‌نظمی‌های موجود در میزان و ریتم ضربان قلب در زمانی استفاده می‌شود که کمبود مکمل‌های تغذیه‌ای(taurine and/or carnitine) وجود داشته باشد.
پیش‌گویی این بیماری چیست ؟
پیش گویی میزان زنده ماندن در بیماری های قلب سگ:بیماری کاردیومیوپاتی از ضعیف تا خوب متغییر است. زمانی که کاردیومیوپاتی تشخیص داده شد، قسمت عمده آسیب‌ها به عضلات قلب وارد شده است و نتیجه آن نارسائی احتقانی قلب است که علائم و نشانه‌های آن در دوره متغییر زمانی(معمولا بین 3 تا 12 ماه که معادل 3 تا 5 سال در انسان است) تحت درمان قرار می‌گیرد. هر چند که ممکن است حیوان مدتی از نظر سلامتی شرایط خوبی داشته باشد و وضعیت او مساعد باشد ولی پیش گویی بلند مدت بیماری حاکی از عود مجدد نارسائی قلبی است. در نتیجه ممکن است مداخلات دارویی زیاد موثر نباشد. جراحی هنوز به عنوان گزینه‌ای برای درمان هیچ یک از انواع کاردیومیوپاتی مطرح نشده است.
تهیه و تنظیم: دکتر خوش نگاه